بهترین کار هنگام از کار افتادن سیستم ترمز خودرو حین رانندگی چیست؟

فکر نمایید که در یک بزرگ راه در حال رانندگی هستید و می‌خواهید وارد فرعی شوید. پدال ترمز را فشار می‌دهید و ناگهان متوجه می‌شوید ترمز ندارید! با خود فکر می‌کنید که با سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت به گارد ریل بزنید و درون رودخانه شیرجه بزنید یا به هر شیوه‌ای به جایی بکوبید و خودرو را متوقف نمایید. این سناریو چندان بعید نیست. حقیقت این است که یکی از اتفاقات وحشتناک در هنگام رانندگی، بریدن ترمز است. بیایید یاد بگیریم در این حالت چه کاری از دست ما ساخته است.

راهکارهای پیشنهادی:

۱.عصبانی نشوید. از حرکت زیادی خودداری نمایید. حرکت زیادی سبب می‌شود که شرایط را برای خود خطرناک‌تر سازید. پس خیلی مانور ندهید و تلاش نمایید حرکات کمی داشته باشید. کنترل اعصاب و جسمتان را در دست داشته باشید.

۲. پدال گاز را رها نمایید و اگر کروزکنترل دارید، حتماً مطمئن شوید آن را خاموش نموده‌اید.

۳. بررسی رفتار پدال ترمز:

اگر پدال ترمز نرم است، ممکن است که روغن ترمز کم نموده‌اید یا سیلندر اصلی آن خراب شده باشد. در این شرایط شاید بتوانید با چندبار فشار دادن ترمز، کنترل وسیله را بدست آورید. اگر پدال ترمز سفت است، سریعاً بررسی نمایید که چیزی (مانند بطری آب) در زیر پدال گیر نکرده باشد. تلاش نمایید از پای خود و یا دیگر مسافران برای چک نمودن این مورد استفاده کنید. از جاده چشم بر ندارید.

۴. پدال ترمز را فشار دهید: پدال ترمز را چندین بار پشت سرهم فشار دهید تا مقدار فشار لازم برای توقف خودرو را مهیا آورید. این کار ممکن است مدتی طول بکشد. حتی اگر سامانه ترمز خودرو شما از نوع ABS باشد، باز هم این کار را انجام دهید. چرا که ترمز ABS فقط وقتی فعال می‌شود که به شدت ترمز بگیرید. به هر حال به شدت و تا آخرین حد چندین بار پدال ترمز را فشار دهید.

۵. معکوس بکشید: به دنده پایین‌تر شیفت نمایید. اگر خودرو شما خودکار است، آن را در شرایط دستی قرار داده و دنده را ۱ یا ۲ کنید. اگر خودرو شما دنده دستی است، تلاش نمایید کم کم دنده را کم کنید. یعنی اول دنده را ۳ و پس از کمی حرکت و کم شدن سرعت، دنده را ۲ کنید. دقت نمایید که بطور ناگهانی به دنده پایین (۱ و ۲) شیفت نکنید چون ممکن است کنترل خودرو را از دست بدهید.

۶. از ترمز دستی استفاده نمایید: تلاش کنید ترمز دستی را کم کم بکشید و سرعت خودرو را کاهش دهید. البته در نوع خودکار، باید پدال ترمز اضطراری را کم کم فشار دهید. دقت نمایید که به ناگهان ترمز دستی را تا انتها نکشید. چون چرخ‌های عقب خودرو قفل می‌کند و ممکن است کنترل خودرو را از دست بدهید. اگر احساس نمایید که چرخ‌های عقب قفل شده و صدا می‌دهد، کمی ترمز دستی را رها نمایید تا چرخ‌ها حرکت کند؛ سپس در همین نقطه ترمز دستی را نگه دارید تا به کاهش شتاب خودرو شما کمک کند و شما هم کنترل مناسبی روی وسیله نقلیه داشته باشید.

۷. چشمان خود را به جاده بدوزید: به چیزهایی که در جلوی شماست، نگاه نمایید. از ترافیک سنگین و موانع خطرناک دوری نمایید

۸. به دیگر راننده‌ها هشدار دهید: چراغ‌های خطر (فلاشرها) خودرو را روشن نمایید. بوق بزنید و چراغ بزنید و به دیگر رانندگان اطلاع دهید که در چه موقعیتی هستید. چون آنها ممکن است متوجه وضعیت شما نشوند. شیشه‌ها را پایین داده و با سر و صدا به عابران پیاده و دیگر رانندگان در صورت لزوم هشدار دهید. هرچند که با پایین دادن شیشه‌ها، اصطکاک هوا نیز به توقف خودرو شما کمک می‌کند.

۹. از اصطکاک جاده استفاده نمایید: اگر جاده پیش روی شما، دارای حاشیه است (مانند حاشیه های این شکلی ||||||||)، بر روی آنها حرکت نمایید و فرمان را کمی به چپ و راست جابجا نمایید تا در اثر اصطکاک شتاب شما کم شود. کار دیگری که می‌توانید انجام دهید، تغییر لاین از سمت چپ جاده به سمت راست و بالعکس می‌باشد تا شتاب شما در اثر اصطکاک کاهش یابد. البته این کار در سرعت بالا ممکن است سبب واژگونی خودرو گردد. پس دقت نمایید.

۱۰. از موانع محیطی استفاده نمایید: اگر هیچکدام از روش‌های بالا تأثیر گذار واقع نشد، و یا اگر مجبور بودید به سرعت توقف نمایید، باید از موانع طبیعی بهره بگیرید. این کار به هیچ عنوان راه حل مناسبی نیست و کنترل خودرو را به شدت کاهش می‌دهد. اما اگر مجبور هستید، به عنوان آخرین راه حل از آن استفاده نمایید:

الف: استفاده از عوارض زمین: به دنبال پستی و بلندی‌های جاده باشید. سرعت گیرها، دست اندازها، حاشیه‌های جاده همه می‌تواند در کم شدن سرعت تأثیر گذار باشد. اگر این موارد مؤثر واقع نشد، تلاش نمایید معکوس بکشید و با ترمز دستی سرعت را کاهش دهید.
ب: استفاده از کیسه‌های سیمان یا بشکه‌های آب: در بعضی مواقع این نوع بازدارنده‌ها در جاده وجود دارند. سعی کنید تا لاستیک خودرو را از بغل به آنها تماس دهید تا شتاب شما کاهش یابد. دقت نمایید که با سر یا بدنه به آن برخورد نکنید. چرا که سبب رسیدن آسیب به خودرو و خود شما می‌شود. تا حد امکان لاستیک را با آنها تماس دهید.

۱۱. تماس با موانع کوچک مانند درختچه‌ها: موانعی همچون بوته‌ها و درختچه‌های کوچکتر از ۱ متر می‌تواند خودرو شما را متوقف سازند. همیشه باید درختچه‌ها و بوته‌های کوچک را انتخاب نمایید چون اگر طول آن‌ها بزرگ‌تر از ۱ متر باشد و یا خیلی محکم و استوار باشند، ممکن است با خطر مرگ روبرو شوید.

راهکارهایی اضطراری:

۱. برخورد با پشت خودروهای دیگر:
اگرچه به عنوان نخستین راه حل پیشنهاد نمی‌شود، اما برخورد به پشت دیگر خودروهای جاده، شتاب شما را کاهش می‌دهد. در این شرایط خودرویی را انتخاب نمایید که هم سرعت با شماست و از استحکام خوبی برخوردار است (البته ضربه زدن به خودروهایی با سرعت کمتر، سبب توقف خودرو و کم شدن سرعت شدید شما می‌شود). قبل از برخورد با بوق زدن آنها را متوجه خطر سازید. ضربه را به طور مستقیم وارد نمایید و از زدن ضربه‌های کشیدنی و ظریف خودداری نمایید. چرا که اگر از گوشه ضربه بزنید، سبب منحرف شدن هر دو خودرو از راه شده و وضعیت خطرناکی را خلق می‌کنید. تا جایی که می‌توانید شتاب شما باید آهسته باشد. شاید کیسه هوای خودرو شما خاموش باشد!

۲. یافتن مکانی مناسب برای ساییدن یا تصادف: جاده را بررسی نمایید تا یک نقطه ایمن برای سایش پیدا نمایید. اگر قادر نیستید تا خودرو خود را بطور کامل متوقف سازید، بدنبال یک محیط باز باشید؛ جایی که بتوانید بدون برخورد با چیزی به حرکت ادامه دهید.
۳. اگر همه گزینه‌های بیان شده در بالا تأثیر گذار واقع نشد، بدنبال چیزی برای تصادف باشید. بهترین چیز پیدا نمودن یک برآمدگی پرپشت است که با ساییدن به آن سرعت خودرو را تا نصف کاهش دهید. اگر این برآمدگی را پیدا نکردید، دنبال علف‌های پرپشت باشید و در طول آنها رانندگی کنید تا سرعت شما کم شود.

۴. اگر هیچکدام از این موارد پیدا نشد، به خاکی بکشید. هرچند که جاده خاکی (شنی یا ماسه‌ای) ناپایدار است و شتاب شما را به شدت کاهش می‌دهد. پس مواظب باشید.

اگر به دنبال یک محیط ایمن می‌گردید، جدول‌ها را انتخاب نمایید اما به چند نکته توجه داشته باشید:
جدول کم عمق را انتخاب نمایید که بعد از برخورد با آن مجدداً به ترافیک باز نگردید
فرمان را سفت بگیرید چون در اثر برخورد، کنترل خودرو از دست شما خارج می‌شود

توصیه‌ها:

۱. فقط با تعویض لنت‌های ترمز در زمان مناسب و همچنین بازدید دوره‌ای سطح روغن ترمز، می‌توانید از خیلی از این موارد دوری نمایید. در واقع مناسب‌ترین راه حل، بازدید به موقع سامانه کنترل و اهمیت دادن به تغییرات آن است.

۲. ترمز گرفتن در سرازیری: اگر در سرازیری حرکت می‌کنید، از گرفتن ترمز بیش از حد خودداری نمایید. چون لنت‌های ترمز بیش از حد داغ می‌شود و سامانه ترمز از دست می‌رود. لذا اگر نیاز به ترمز دارید، کمی ترمز نمایید، معکوس بکشید و ترمز را رها کنید؛ بعد از آنکه کمی جلوتر رفتید مجدداً ترمز بگیرید و سرعت را کم نمایید. هیچ وقت به شکل پیوسته ترمز را نگه ندارید. در سرازیری از معکوس کشیدن و ترمز دستی بیشتر استفاده نمایید.

۳. اگر پیشرانه خودرو در ترمز گیری به شما کمک نکرد و همچنان با همان سرعت به حرکت ادامه داد، خودرو را به مسیری راهنمایی نمایید که پیشرانه دود کند. دنده را هم خلاص نمایید. هرچند این کار سبب آسیب رسیدن به پیشرانه می‌شود، اما شما مشکل بزرگتری دارید.

۴. خیلی از مشکلات سامانه ترمز در اثر گیر نمودن چیزی در زیر پدال‌ها اتفاق میافتد. بطری‌های آب معدنی، اسباب بازی، لیوان و …. همیشه خودرو خود را تمیز نگاه دارید. از ریختن و قرار دادن وسایل به ویژه نزدیک به صندلی راننده اجتناب نمایید. همیشه جایی برای قرار دادن وسایل مورد نیاز خود در نظر بگیرید. همانند سبدهای مخصوص نگهداری لیوان و بطری آب و تلفن همراه.

۵. در هنگام حرکت هرگز خودروهای دنده اتومات را در وضعیت (P) یعنی “پارک” قرار ندهید. این کار موجب قفل شدن اتومات فرمان می‌شود و دیگر قادر به کنترل وسیله نقلیه نخواهید بود.

۶. چراغ ترمز عقب علاوه بر نشان دادن اینکه شما در حال ترمز گرفتن هستید، نکته‌های دیگری را بازگو می‌کند. قبل از آغاز به رانندگی حتماً این چراغ‌ها را کنترل نمایید. اگر با گرفتن ترمز روشن می‌شوند، سامانه ترمز مشکلی نخواهد داشت. البته دقت نمایید که اگر مجبور هستید به شدت ترمز را بگیرید تا این چراغ‌ها روشن شوند، نصف قدرت سامانه ترمز شما از دست رفته است. احتمالاً یا لنت‌های ترمز ساییده شده و یا روغن ترمز کم شده است. نکته بعدی در رابطه چراغ‌های ترمز این است که اگر در حین رانندگی به طور اتومات روشن شدند، نشان از وجود نقص در سامانه ترمز است. به خاطر همین کار عاقلانه، توقف خودرو در کم‌ترین زمان ممکن و در مکانی ایمن است.

۷. لنت ترمز خیس، توانایی ترمز گیری را به شدت کاهش می‌دهد. به خاطر همین در روزهای بارانی یا رد شدن از مکان‌های خیس، مناسب‌ترین کار روشن نمودن چراغ‌های عقب، حرکت با دنده سنگین و گرفتن ترمز کم می‌باشد. وقتی از منطقه خیس خارج شدید (و یا باران بند آمد) جهت خشک نمودن لنت‌ها، کافی است تا کمی ترمز را فشار دهید (پدال را تا ته فشار ندهید. فقط کمی که آن را تا نزدیک نقطه ترمز گرفتن فشار دهید). این عمل را چند بار تکرار نمایید و پدال را رها کنید تا لنت‌ها خشک گردند.

هشدارها:

۱. معکوس کشیدن نامناسب موجب صدمه زدن به پیشرانه می‌شود. به ویژه اگر دنده عقب را جا بزنید. شما کاری را که لازم است باید انجام دهید؛ نه هر کاری را.
۲. هنگامیکه موفق به توقف خودرو شدید، تا وقتی که مطمئن نشده‌اید که مشکل حل شده، به هیچ وجه مجدداً آغاز به حرکت نکنید.
۳. هرگز در هنگام رانندگی و ترمز گرفتن، خودرو را خاموش نکنید چرا که سامانه هیدرولیک و ترمز به پیشرانه وابسته هستند. اگر خودرو را خاموش نمایید، سامانه هیدرولیک توانایی پمپینگ ترمز را سه برابر افزایش می‌دهد. به خاطر همین در شرایط اضطرار، تنها سوئیچ را در حالت دوم (چرخش مرحله دوم سوئیچ) قرار دهید. بدین ترتیب سامانه تعلیق قفل نخواهد شد.

منبع : کار